STANDARDY OCHRONY MAŁOLETNICH
STANDARDY OCHRONY MAŁOLETNICH W GMINNEJ BIBLIOTECE PUBLICZNEJ
W MIEDŹNEJ Z/S W GRZAWIE
Biblioteka wprowadza Standardy Ochrony Małoletnich w celu zapewnienia małoletnim bezpiecznego miejsca, w którym dzieci zapoznają się z kulturą i spędzają wolny czas, zorganizowanego z przestrzeganiem i poszanowaniem ich praw i godności. Pracownicy biblioteki przyjmują na siebie odpowiedzialność za promowanie odpowiednich postaw wobec dzieci, w szczególności wolnych od jakichkolwiek form przemocy i dyskryminacji.
I. Postanowienia ogólne
§ 1 Słownik pojęć
Ilekroć w niniejszym dokumencie mowa o:
- Bibliotece – należy przez to rozumieć Gminną Bibliotekę Publiczną w Miedźnej z/s w Grzawie
- Dyrektorze – należy przez to rozumieć dyrektora Gminnej Biblioteki Publicznej w Miedźnej z/s w Grzawie
- Personelu – należy przez to rozumieć osobę zatrudnioną na podstawie umowy o pracę, umowy cywilnoprawnej a także wolontariusza i stażystę.
- Małoletnim – należy przez to rozumieć każdą osobę do ukończenia 18. roku życia.
- Opiekunie – należy przez to rozumieć osobę uprawnioną do reprezentacji małoletniego, w szczególności jego rodzica lub opiekuna prawnego. W myśl niniejszego dokumentu opiekunem jest również rodzic zastępczy.
- Zgodzie rodzica małoletniego – należy przez to rozumieć oznacza zgodę co najmniej jednego z rodziców/opiekunów prawnych. Jednak w przypadku braku porozumienia między rodzicami małoletniego należy poinformować rodziców o konieczności rozstrzygnięcia sprawy przez sąd rodzinny.
- Krzywdzeniu dziecka - należy przez to rozumieć popełnienie czynu
zabronionego lub czynu karalnego na szkodę małoletniego przez jakąkolwiek osobę, w tym członka personelu Biblioteki lub zagrożenie dobra dziecka, w tym jego zaniedbywanie.
- Osobie odpowiedzialnej za stosowanie i monitorowanie Standardów Ochrony Małoletnich - należy przez to rozumieć wyznaczonego przez Dyrekcję Biblioteki członka/członków personelu sprawujących nadzór nad realizacją Standardów Ochrony Małoletnich w Bibliotece.
- Danych osobowych dziecka- należy przez to rozumieć wszelkie informacje umożliwiające identyfikację dziecka
II. Zasady bezpiecznej rekrutacji
- Każdy pracownik/współpracownik przed dopuszczeniem do realizacji obowiązków podlega weryfikacji w sposób określony w zasadach rekrutacji (załącznik nr 1).
- Poza wykonaniem obowiązków określonych w procedurze rekrutacji Biblioteka dokonuje każdego roku sprawdzenia figurowania pracownika/współpracownika w Rejestrze.
- W przypadku korzystania z usług podmiotów trzecich celem organizowania zajęć dla dzieci Biblioteka wymaga, aby podmiot ten zaakceptował niniejszy dokument i zobowiązał się (w tym własnych pracowników i współpracowników delegowanych do wykonywania zadań na rzecz biblioteki) do przestrzegania jego zapisów, w szczególności weryfikował niekaralność pracowników podejmujących się działań z dziećmi.
III. Zasady bezpiecznych relacji personelu Gminnej Biblioteki Publicznej w Miedźnej z/s w Grzawie z dziećmi
§ 2 Zasady relacji personelu Biblioteki z małoletnimi
- Naczelną zasadą wszystkich czynności podejmowanych przez personel jest działanie dla dobra dziecka i w jego najlepszym interesie.
- Personel zobowiązany jest do utrzymywania profesjonalnej relacji z dziećmi i każdorazowego rozważenia, czy reakcja, komunikat bądź działanie wobec dziecka są adekwatne do sytuacji, bezpieczne, uzasadnione i sprawiedliwe wobec innych dzieci.
- Personel traktuje dziecko z szacunkiem oraz uwzględnia jego godność i potrzeby.
- Niedopuszczalne jest stosowanie przemocy wobec dziecka w jakiejkolwiek formie.
- Personel działa w ramach obowiązującego prawa, przepisów wewnętrznych Biblioteki oraz swoich kompetencji.
- Zasady bezpiecznych relacji personelu z dziećmi obowiązują wszystkich pracowników, współpracowników, stażystów i wolontariuszy a także każdą dorosłą osobę mającą kontakt z dziećmi znajdującymi się pod opieką Biblioteki, jeśli kontakt ten odbywa się za zgodą Biblioteki i/lub na jej terenie. Znajomość i zaakceptowanie zasad są potwierdzone podpisaniem oświadczenia.
§ 3 Zasady komunikacji między pracownikiem a małoletnim
- Komunikacja między pracownikiem a małoletnim powinna prowadzona z zachowaniem cierpliwości i szacunku.
- Odpowiedzi i informacje udzielane dzieciom powinne być adekwatne do ich wieku i danej sytuacji.
- Personelowi nie wolno zawstydzać, upokarzać, lekceważyć i obrażać dziecka.
- Personelowi nie wolno krzyczeć na dziecko w sytuacji innej niż wynikająca z bezpieczeństwa dziecka lub innych dzieci.
§ 4 Prawo do prywatności małoletniego
- Personelowi nie wolno ujawniać informacji wrażliwych dotyczących dziecka wobec osób nieuprawnionych, w tym wobec innych dzieci. Obejmuje to wizerunek dziecka, informacje o jego/jej sytuacji rodzinnej, ekonomicznej, medycznej, opiekuńczej i prawnej.
- Podejmując decyzje dotyczące dziecka, należy je o tym poinformować i starać się brać pod uwagę jego oczekiwania.
- Należy szanować prawo dziecka do prywatności. Jeśli konieczne jest odstąpienie od zasady poufności, aby chronić dziecko, należy mu to wyjaśnić najszybciej jak to możliwe.
§ 5 Zakaz stosowania wobec małoletniego zachowań niedozwolonych
- W obecności dzieci zabronione są jakiekolwiek niestosowne zachowania. Obejmuje to używanie wulgarnych słów, gestów i żartów, czynienie obraźliwych uwag, nawiązywanie w wypowiedziach do aktywności bądź atrakcyjności seksualnej oraz wykorzystywanie wobec dziecka relacji władzy lub przewagi fizycznej (zastraszanie, przymuszanie, groźby).
- Personelowi nie wolno proponować dzieciom alkoholu, wyrobów tytoniowych ani nielegalnych substancji, jak również używać ich w obecności dzieci.
- Personelowi nie wolno nawiązywać z dzieckiem jakichkolwiek relacji romantycznych lub seksualnych ani składać mu propozycji o nieodpowiednim charakterze. Obejmuje to także seksualne komentarze, żarty, gesty oraz udostępnianie dzieciom treści erotycznych i pornograficznych bez względu na ich formę.
- Wszystkie ryzykowne sytuacje, które obejmują zauroczenie dziecka przez członka personelu lub członka personelu przez dziecko, muszą być raportowane Dyrektorowi. Jeśli personel jest ich świadkiem powinien reagować stanowczo, ale z wyczuciem, aby zachować godność osób zainteresowanych.
- Personelowi nie wolno utrwalać wizerunku dziecka (filmowanie, nagrywanie głosu, fotografowanie) dla potrzeb prywatnych. Dotyczy to także umożliwienia osobom trzecim utrwalenia wizerunków dzieci, jeśli Biblioteka nie wyraziła na to zgody i nie uzyskała zgód rodziców/opiekunów prawnych oraz samych dzieci.
§ 6 Zasady równego traktowania
- Należy doceniać i szanować wkład dzieci w podejmowane działania, aktywnie je angażować
- Personel traktuje dzieci równo bez względu na ich płeć, orientację seksualną, sprawność/niepełnosprawność, status społeczny, etniczny, kulturowy, religijny i światopogląd.
§ 7 Zasady kontaktu fizycznego z małoletnimi
- Dopuszczalny jest kontakt personelu z małoletnim, który jest stosowny i spełnia zasady
bezpiecznego kontaktu: jest odpowiedzią na potrzeby małoletniego w danym momencie,
uwzględnia wiek małoletniego, etap rozwojowy, płeć, kontekst kulturowy i sytuacyjny.
- Każde przemocowe działanie wobec dziecka jest niedopuszczalne.
- Personelowi nie wolno bić, szturchać, popychać ani w jakikolwiek sposób naruszać
integralności fizycznej dziecka.
- Personel nie może dotykać dziecka w sposób, który może być uznany za nieprzyzwoity lub niestosowny.
- Personel nie może angażować się w takie aktywności jak łaskotanie, udawane walki z dziećmi czy brutalne zabawy fizyczne.
- W sytuacjach wymagających czynności pielęgnacyjnych i higienicznych wobec dziecka,
personel unika innego niż niezbędny kontaktu fizycznego z dzieckiem.
§ 8 Zasady utrzymywania kontaktów poza Biblioteką
- Kontakt personelu z dziećmi powinien odbywać się wyłącznie w godzinach pracy i dotyczyć celów mieszczących się w zakresie jego obowiązków.
- Personelowi nie wolno zapraszać dzieci do swojego miejsca zamieszkania ani spotykać się z nimi poza godzinami pracy. Obejmuje to także kontakty z dziećmi poprzez prywatne kanały komunikacji (prywatny telefon, e-mail, komunikatory, profile w mediach społecznościowych). Jeśli zachodzi taka konieczność, właściwą formą komunikacji z dziećmi i ich rodzicami/ opiekunami poza godzinami pracy są kanały służbowe (e-mail, telefon służbowy).
- Utrzymywanie relacji towarzyskich lub rodzinnych (jeśli dzieci i rodzice/opiekunowie dzieci
są osobami bliskimi wobec członka personelu) wymaga zachowania poufności wszystkich informacji dotyczących innych dzieci, ich rodziców/opiekunów.
IV. Zasady bezpiecznego korzystania z Internetu w Bibliotece
§ 9 Organizacja sieci w Bibliotece i bezpieczeństwo w sieci
- Biblioteka, zapewnia dzieciom dostęp do Internetu i podejmuje działania zabezpieczające
dzieci przed dostępem do treści, które mogą stanowić zagrożenie dla ich
prawidłowego rozwoju, a także edukuje dzieci, w jaki sposób bezpiecznie korzystać z
- Na terenie biblioteki dostęp dzieci do Internetu możliwy jest wyłącznie pod nadzorem personelu– na przeznaczonych do tego komputerach, znajdujących się na terenie biblioteki.
- Wyznaczony personel jest zobowiązany informować małoletnich o zasadach bezpiecznego korzystania z Internetu oraz czuwać nad ich bezpieczeństwem podczas korzystania z Internetu.
- Personel odpowiedzialny za dostęp do Internetu w porozumieniu z Dyrektorem zabezpiecza sieć przed niebezpiecznymi treściami, poprzez instalacje i aktualizację odpowiedniego oprogramowania.
- Personel odpowiedzialny za Internet raz w miesiącu sprawdza, czy na komputerach nie znajdują się niebezpieczne treści oraz w miarę możliwości stara się ustalić, kto korzystał z komputera w czasie, gdy treści te zostały tam zapisane.
- Gdy zostanie ustalone dziecko, które korzystało z komputera w chwili zamieszczenia na nim niebezpiecznych treści, należy w przyjazny sposób przeprowadzić z nim rozmowę edukacyjną o zasadach bezpiecznego korzystania z Internetu i o szkodliwości takich treści.
V. Rozpoznawanie i reagowanie na czynniki ryzyka krzywdzenia dzieci
§ 10 Obowiązki pracowników
- Personel Biblioteki posiada wiedzę i w ramach wykonywanych obowiązków zwraca uwagę na czynniki ryzyka i symptomy krzywdzenia małoletnich.
- W przypadku zidentyfikowania czynników ryzyka personel Biblioteki podejmuje rozmowę z opiekunami, przekazując informacje na temat dostępnej oferty wsparcia i motywując ich do szukania dla siebie pomocy.
- Personel monitoruje sytuację i dobrostan małoletniego.
- Personel zna i stosuje zasady bezpiecznych relacji personel–dziecko i dziecko–dziecko ustalone w Bibliotece.
- Rekrutacja personelu odbywa się zgodnie z zasadami bezpiecznej rekrutacji personelu.
§ 11 Kwalifikacja zagrożeń
- Zagrożenie bezpieczeństwa dzieci może przybierać różne formy, z wykorzystaniem różnych sposobów kontaktu i komunikowania.
- Na potrzeby niniejszego dokumentu przyjęto następującą kwalifikację zagrożenia bezpieczeństwa dzieci:
- popełniono przestępstwo na szkodę dziecka (np. wykorzystanie seksualne, znęcanie się nad dzieckiem);
- doszło do innej formy krzywdzenia, niebędącej przestępstwem, takiej jak np. krzyk, kary fizyczne, poniżanie;
- doszło do zaniedbania potrzeb życiowych dziecka (np. związanych z żywieniem, higieną czy zdrowiem).
- Na potrzeby niniejszego dokumentu wyróżniono procedury interwencji w przypadku podejrzenia działania na szkodę dziecka przez:
a/ osoby dorosłe / pracowników, inne osoby/
b/ innego małoletniego
§ 12 Zgłaszanie nieodpowiednich zachowań
- W przypadku podjęcia przez personel podejrzenia, że dziecko jest krzywdzone, pracownik ma obowiązek sporządzenia notatki służbowej i przekazania uzyskanej informacji dyrekcji. Notatka może mieć formę pisemną lub mailową. Podejrzenie krzywdzenia dziecka może zgłosić każdy członek personelu, niezależnie od miejsca w strukturze organizacyjnej biblioteki i typu umowy łączącej go z biblioteką.
- Interwencja prowadzona jest przez dyrektora biblioteki, który może wyznaczyć na stałe do tego zadania inną osobę.
- W przypadku zgłoszenia krzywdzenia ze strony osoby odpowiedzialnej za interwencję, interwencję prowadzi inna, wyznaczona osoba.
- Do udziału w interwencji można poprosić specjalistów, w szczególności psychologów i pedagogów, celem skorzystania z ich pomocy przy rozmowie z małoletnim o trudnych doświadczeniach.
- Dyrektor informuje rodziców/opiekunów o obowiązku zgłoszenia podejrzenia krzywdzonego małoletniego do odpowiedniej instytucji /prokuratora, policja, sąd rodzinno-opiekuńczy lub najbliższy ośrodek pomocy społecznej/
- Z przebiegu każdej interwencji sporządza się kartę interwencji.
§ 13 Zagrożenie życia i zdrowia małoletniego
- W przypadku podejrzenia, że życie dziecka jest zagrożone lub grozi mu ciężki uszczerbek na zdrowiu, należy niezwłocznie poinformować odpowiednie służby (policja, pogotowie ratunkowe), dzwoniąc pod numer 112 lub 998 (pogotowie).
- Poinformowania służb dokonuje pracownik, który pierwszy powziął informację o zagrożeniu i następnie wypełnia kartę interwencji.
- Z przebiegu każdej interwencji sporządza się kartę interwencji, której wzór stanowi załącznik nr 3. do niniejszych Standardów.
§ 13 Krzywdzenie małoletniego przez osobę dorosłą
- W przypadku gdy zgłoszono krzywdzenie małoletniego dyrektor przeprowadza rozmo-
wę z małoletnim i innymi osobami mającymi lub mogącymi mieć wiedzę o zdarzeniu
i sytuacji osobistej /rodzinnej, zdrowotnej/ małoletniego, w szczególności z jego
rodzicami/opiekunami. Dyrektor stara się ustalić przebieg zdarzenia oraz wpływ zda-
rzenia na zdrowie psychiczne i fizyczne małoletniego. Ustalenia spisywane są na karcie
interwencji.
- Dyrektor biblioteki organizuje spotkanie/a z opiekunami dziecka, którym przekazuje
informacje o zdarzeniu oraz o możliwości skorzystania ze specjalistycznego wsparcia,
w tym u innych organizacji lub służb.
- W przypadku, gdy wobec małoletniego popełniono przestępstwo dyrektor sporządza
zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa i przekazuje je do właściwej
miejscowo policji lub prokuratury.
- W przypadku gdy zgłoszono krzywdzenie małoletniego przez pracownika lub współpracownika osoba ta zostaje natychmiast odsunięta od wszelkich form kontaktu z dziećmi (nie tylko dzieckiem pokrzywdzonym) do czasu wyjaśnienia sprawy.
- W przypadku krzywdzenia dziecka, w szczególności gdy doszło do dyskryminacji lub
naruszenia godności dziecka, należy rozważyć rozwiązanie stosunku prawnego z osobą,
która dopuściła się krzywdzenia
- Jeżeli pracownik lub współpracownik który dopuścił się krzywdzenia, nie jest bezpośrednio zatrudniony przez bibliotekę, lecz przez podmiot trzeci, wówczas należy zarekomendować zakaz wstępu tej osoby na teren biblioteki, a w razie potrzeby rozwiązać umowę z instytucją współpracującą.
- Wszystkie osoby, które w związku z wykonywaniem obowiązków służbowych posiadły
informację o krzywdzeniu małoletniego lub informacje z tym związane, są zobowiązane do
zachowania tajemnicy, wyłączając informacje przekazywane uprawnionym instytucjom w
ramach działań interwencyjnych
§ 14 Krzywdzenie rówieśnicze
- W bibliotece obowiązuje kodeks bezpiecznych relacji dziecko – dziecko, z którym zapoznawane jest każde dziecko zapisujące się do biblioteki lub na zajęcia oferowane przez bibliotekę.
- W przypadku podejrzenia krzywdzenia dziecka przez inne dziecko uczęszczające do biblioteki (np. na zajęciach grupowych) dyrekcja przeprowadza rozmowę z dzieckiem podejrzewanym o krzywdzeniem oraz jego opiekunami, a także oddzielnie z dzieckiem poddawanym krzywdzeniu i jego opiekunami. Ponadto należy porozmawiać z innymi osobami mającymi wiedzę o zdarzeniu.
- W trakcie rozmów należy dążyć do ustalenia przebiegu zdarzenia. Ustalenia są spisywane na karcie interwencji (załącznik nr 3). Dla dziecka krzywdzącego oraz krzywdzonego sporządza się oddzielne karty interwencji.
- Dyrektor organizuje spotkanie/a z opiekunami dziecka krzywdzonego, którym przekazuje informacje o zdarzeniu oraz o możliwości skorzystania ze specjalistycznego wsparcia.
- Jeżeli osobą podejrzewaną o krzywdzenie jest dziecko w wieku od 13 do 17 lat, a jego zachowanie stanowi czyn karalny, należy ponadto poinformować właściwy miejscowo sąd rodzinny lub policję poprzez pisemne zawiadomienie.
- Jeżeli osobą podejrzewaną o krzywdzenie jest dziecko powyżej lat 17, a jego zachowanie stanowi przestępstwo, wówczas należy poinformować właściwą miejscowo jednostkę policji lub prokuratury poprzez pisemne zawiadomienie.
VI Monitoring stosowania standardów
§ 14.
- Dyrektor biblioteki wyznacza osoby odpowiedzialne za stosowanie i monitorowanie stosowania Standardów, o czym informuje pozostałych pracowników.
- Osoby, o których mowa w punkcie poprzedzającym, są odpowiedzialne za monitorowanie realizacji Standardów, za reagowanie na sygnały naruszenia Standardów oraz za proponowanie zmian w Standardach.
- Osoby, o których mowa w pkt. 1 niniejszego paragrafu, przeprowadzają wśród pracowników Biblioteki, raz na 24 miesiące, ankietę monitorującą poziom realizacji Standardów. Wzór ankiety stanowi załącznik nr 7 do niniejszego dokumentu.
- W ankiecie pracownicy mogą proponować zmiany Standardów oraz wskazywać naruszenia Standardów w Bibliotece.
- Osoby, o których mowa w pkt. 1 niniejszego paragrafu, dokonują opracowania wypełnionych przez pracowników ankiet. Sporządzają na tej podstawie raport z monitoringu, który następnie przekazują dyrektorowi Biblioteki.
- Dyrektor Biblioteki wprowadza do Standardów niezbędne zmiany i ogłasza pracownikom nowe brzmienie Standardów.
VII Przepisy końcowe
§ 15.
- Standardy wchodzą w życie z dniem ich ogłoszenia. Ogłoszenie następuje w sposób przyjęty w Bibliotece.
- Standardy obowiązują wszystkich pracowników i współpracowników Biblioteki, niezależnie od obywatelstwa, jak i szczebla zatrudnienia.
- Na stronie internetowej Biblioteki, a także w jej pomieszczeniach fizycznych udostępniona jest również wersja tego dokumentu opracowana w formie skróconej dla dzieci.